Quay ngược lại 12.000 năm trước, khi những người săn bắn hái lượm ở Ả Rập lang thang trên các cồn cát sa mạc tìm kiếm nước như những du khách ngày nay săn lùng Wi-Fi miễn phí. Thay vì GPS, họ đã khắc tượng lạc đà khổng lồ và các động vật khác lên vách đá sa thạch và tảng đá—những ký hiệu kích thước thật chỉ dẫn đến nguồn nước.
Những phát hiện gần đây ở phía nam sa mạc Nefud thuộc miền bắc Ả Rập Xê Út tiết lộ khoảng 60 bức tranh khắc đá trải dài 30 km trong khu vực núi gồ ghề. Hơn 130 bức chạm khắc miêu tả lạc đà (có con dài hơn 2 mét!), linh dương ibex, gazelle, lừa hoang và thậm chí là một con aurochs, loài tổ tiên hoang dã của bò ngày nay.
Hầu hết các bức chạm khắc được tạo trên những tảng đá thấp dễ tiếp cận, nhưng một bức nổi bật nằm ở độ cao 39 mét trên vách đá. Nó bao gồm 19 con lạc đà và ba con lừa, tất cả được các nghệ nhân khắc họa khi đứng trên một mỏm đá hẹp và nghiêng—tưởng tượng như đứng trên yên một chiếc xe máy, mà không thấy được toàn bộ tác phẩm!
Maria Guagnin, nhà khảo cổ học từ Đại học Sydney và Viện Max Planck về Nhân chủng học Địa cầu, giải thích trên Nature Communications rằng các nghệ nhân đã mạo hiểm mạng sống của mình trên những mỏm đá hẹp nhưng vẫn tạo ra các bức chạm khắc chi tiết và sống động—cho thấy kỹ năng và sự quyết tâm đáng kinh ngạc.
Những tác phẩm nghệ thuật hoành tráng này không chỉ để trưng bày. Trong một trong những môi trường khắc nghiệt nhất thế giới, các biển chỉ dẫn rõ ràng đến nguồn nước đồng nghĩa với sự sống còn. Ngày nay, chúng kể cho chúng ta nghe về cách tổ tiên của chúng ta sáng tạo điều hướng sa mạc—biến các tảng đá thành “biển báo đường” cổ đại, nối liền con người với các tài nguyên giúp họ tồn tại.
