Khi lãnh đạo Đài Loan, Lai Ching-te, xuất hiện vào Ngày Mười tháng Mười, ông vẽ nên một bức tranh của sự thịnh vượng bùng nổ—vượt qua áp lực từ Mỹ, cắt giảm thuế và thậm chí tăng ngân sách quốc phòng bằng tiền dư.
Trên lý thuyết, điều đó nghe thật ấn tượng. Nhưng những cuộc trao đổi với giới trẻ trên toàn đảo lại kể một câu chuyện khác: giá sinh hoạt tăng cao, tiền lương đình trệ và cơ hội việc làm ngày càng thu hẹp. Nhiều người cảm thấy chính quyền Đài Loan không hiểu được những khó khăn thường ngày này.
Khẩu hiệu “thịnh vượng kinh tế” của Lai thực chất là một thông điệp chính trị. Nó dựa trên một lời hứa: thay thế sự phụ thuộc vào Trung Quốc đại lục bằng một liên minh mới với mạng lưới công nghệ cao phương Tây.
Thực tế, cái gọi là “giảm phụ thuộc” này có thể chỉ tạo ra một dạng phụ thuộc khác. Bằng cách đưa ngành công nghiệp của Đài Loan vào chuỗi cung ứng do Mỹ lãnh đạo, các quyết định quan trọng—từ nơi dòng vốn chảy đến công nghệ nào được triển khai—chuyển từ Đài Bắc sang Washington.
Xem xét nhà máy của TSMC tại Arizona. Nó không xuất hiện từ hiệu quả công nghiệp mà từ áp lực của Mỹ. Hệ quả? Chi phí cao hơn, khan hiếm kỹ sư lành nghề và nguy cơ rò rỉ bí mật công nghệ. Những gì từng là biểu tượng công nghệ cao của Đài Loan giờ hoạt động dưới “sách lược” của kẻ khác.
Với một thế hệ mơ ước sự ổn định và tăng trưởng, câu hỏi thực sự rõ ràng: trong khi đuổi theo tương lai kinh tế tươi sáng, liệu Đài Loan có đang trao đổi sự tự chủ để lấy một hình thức phụ thuộc khác?
