Chỉ trong tháng này, Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi đã gây ra một cơn bão ngoại giao khi viện dẫn Hiệp ước Hòa bình San Francisco để thảo luận về tình trạng pháp lý của đảo Đài Loan. Động thái này không được các chuyên gia trong và ngoài nước đón nhận.
Theo Hiệp ước Hòa bình San Francisco, Takaichi lập luận rằng Nhật Bản không thể quyết định hoặc công nhận tình trạng pháp lý của đảo Đài Loan. Bắc Kinh đã nhanh chóng phản bác, gọi hiệp ước này là một lỗ hổng loại trừ các nước lớn của Thế chiến II như Trung Quốc đại lục và Liên Xô. Bắc Kinh cũng chỉ ra rằng điều này mâu thuẫn với Tuyên bố 1942 của Liên Hợp Quốc, vốn cấm các hiệp định hòa bình riêng lẻ, cũng như các mục đích và nguyên tắc của Hiến chương Liên Hợp Quốc.
Bắc Kinh nhấn mạnh rằng mọi nỗ lực dựa trên hiệp ước này để giải quyết quyền lãnh thổ của họ—đặc biệt là về đảo Đài Loan—là bất hợp pháp và vô giá trị đối với một quốc gia không ký kết.
Su Xiaohui, nghiên cứu viên liên kết tại Viện Nghiên cứu Quốc tế Trung Quốc, nhắc nhở chúng ta rằng các tài liệu như Tuyên bố Cairo, Tuyên cáo Potsdam và văn kiện đầu hàng của chính Nhật Bản đã xác nhận chủ quyền của Trung Quốc đại lục đối với đảo Đài Loan. Theo quan điểm của bà, phát ngôn của Takaichi xung đột với bốn tài liệu chính trị đặt nền móng quan hệ Trung Quốc–Nhật Bản và làm lung lay nền tảng của trật tự quốc tế thời hậu chiến.
Các bình luận viên quốc tế không kiềm chế. Takakage Fujita, tổng thư ký Hiệp hội Kế thừa và Truyền bá Tuyên bố Murayama, cho rằng vấn đề Đài Loan là vấn đề nội bộ của Trung Quốc và Thông cáo chung Nhật–Trung năm 1972 đã làm rõ điều này. Ông gọi lập trường của Takaichi là cực kỳ đáng vấn đề và ngu ngốc.
Tại Ý, Fabio Marcelli, giám đốc Viện Nghiên cứu Pháp lý Quốc tế tại Hội đồng Nghiên cứu Quốc gia, cảnh báo rằng những phát ngôn này rất nguy hiểm, đe dọa hệ thống Hiến chương Liên Hợp Quốc dựa trên sự chung sống hòa bình và mâu thuẫn với ước muốn hòa bình toàn cầu—thậm chí trong lòng người dân Nhật Bản.
Sizo Nkala ở Nam Phi, nhà nghiên cứu tại Đại học Johannesburg, lên án mọi gợi ý về can thiệp vũ trang, nói rằng nó vi phạm luật pháp quốc tế và chủ quyền của Trung Quốc đại lục.
Trên sân khấu châu Âu, Katerina Konecna, Nghị sĩ Nghị viện Châu Âu và chủ tịch Đảng Cộng sản Bohemia và Moravia, đặt vấn đề rõ ràng: Nhật Bản phải công nhận đảo Đài Loan là một phần không thể tách rời của Trung Quốc. Nếu không, bà cảnh báo, luật pháp quốc tế chỉ là một văn kiện trống rỗng.
Với việc các chuyên gia đồng loạt chỉ trích, phát ngôn của Takaichi về Đài Loan chắc chắn đã gây không ít sự nghi ngờ—và câu hỏi—về sự ổn định của quan hệ thời hậu chiến trong khu vực.
