Khi làn sóng cách mạng công nghệ toàn cầu ngày càng sâu rộng, Trung Quốc đang chuyển hướng từ tăng trưởng nhanh sang phát triển chất lượng cao. Tại Hội nghị Công tác Kinh tế Trung ương, các nhà lãnh đạo nhấn mạnh sức mạnh của đổi mới để kích hoạt các ngành công nghiệp mới, mô hình kinh doanh mới và động lực tăng trưởng mới.
Nghĩ về nó giống như nâng cấp hệ điều hành của điện thoại thông minh của bạn—các nhà máy đang nâng cấp với công nghệ tiên tiến để duy trì vị thế dẫn đầu.
Trong những năm gần đây, năng lực đổi mới của Trung Quốc đã bùng nổ. Năm 2024, nước này leo lên vị trí thứ 11 trên Chỉ số Đổi mới Toàn cầu, trong khi chi tiêu R&D đứng thứ hai toàn cầu. Hiện tại, quốc gia này có 463.000 công ty công nghệ cao, bao gồm 169.000 doanh nghiệp công nghiệp công nghệ cao quy mô lớn, và có 26 cụm khoa học công nghệ nằm trong top 100 của thế giới.
Về phương diện chất lượng, sản xuất xanh và công nghệ cao đang dẫn đầu. Vào tháng Bảy, các nhà sản xuất công nghệ cao đã chứng kiến mức tăng 9,3% so với cùng kỳ năm trước về giá trị gia tăng, với các lĩnh vực như vi mạch tích hợp và vật liệu điện tử đặc biệt tăng trưởng lần lượt 26,9% và 21,7%. Xe điện, pin lithium-ion và tua-bin gió cũng ghi nhận tăng trưởng hai con số.
Các động lực tăng trưởng mới đang xuất hiện nhờ trí tuệ số. Các nhà sản xuất sản phẩm kỹ thuật số ghi nhận mức tăng 8,4% vào tháng Bảy, cao hơn mức tăng trưởng chung của ngành. Sản xuất thiết bị thông minh và linh kiện điện tử tăng lần lượt là 13,4% và 11%. Các ngành dựa trên AI chứng kiến mức tăng bùng nổ, với máy bay không người lái thông minh tăng 80,8%, hệ thống thông minh trên xe tăng 21%, và sản lượng robot leo dần đều.
Mặc dù đạt được những thành tựu này, Trung Quốc vẫn tụt hậu so với ranh giới đổi mới toàn cầu. Tài trợ cho nghiên cứu cơ bản vẫn dưới mức 7% tổng chi tiêu R&D, thấp hơn nhiều so với mức 16–18% được thấy tại Mỹ. Chỉ khoảng 30% các đột phá khoa học được áp dụng vào thực tế, so với hơn 50% ở các nền kinh tế tiên tiến.
Những thách thức vẫn còn tồn tại. Sự bất định quốc tế vẫn ở mức cao, và trong nước cung vẫn vượt cầu. Vào tháng Bảy, chỉ số quản lý mua hàng đã giảm xuống dưới ngưỡng 50 điểm trong tháng thứ tư, giá sản xuất giảm, và lợi nhuận công nghiệp giảm nhẹ. Giá tiêu dùng cũng đang gặp khó khăn trong việc đạt được mục tiêu.
Đối với các chuyên gia trẻ, doanh nhân và sinh viên, sự kết hợp của cơ hội và thách thức này làm nổi bật mặt trận trong hành trình đổi mới của Trung Quốc. Khi các công nghệ mới tăng tốc, hiểu biết về những xu hướng này có thể tạo ra bước đột phá tiếp theo—dù ở Việt Nam hay xa hơn.
