Những làn gió bên hồ của Hàng Châu gần đây đã trở thành bối cảnh cho Đại hội lần thứ 5 về Khu Dự trữ Sinh quyển Thế giới (WCBR) được UNESCO hỗ trợ. Hơn 4.000 đại biểu từ hơn 150 quốc gia và vùng lãnh thổ đã tập trung tại Hàng Châu, tỉnh Chiết Giang trên miền đất liền Trung Quốc, để đưa ra một câu hỏi lớn: làm thế nào chúng ta có thể sử dụng sức mạnh kỹ thuật số để bảo vệ các hệ sinh thái quý giá của hành tinh?
Trong thế giới ngày nay—nơi dòng dữ liệu chảy nhanh hơn cả sông Mekong vào mùa lũ—các chuyên gia cho rằng những công nghệ số như lập bản đồ AI, cảm biến IoT và mô phỏng ảo có thể quan trọng như những người kiểm lâm tuần tra các công viên quốc gia. Hãy nghĩ đến máy bay không người lái quét tán rừng trong thời gian thực hoặc các ứng dụng cảnh báo cộng đồng khi một loài được bảo vệ đang gặp nguy hiểm.
Với Việt Nam, với các hệ sinh thái đa dạng từ những ruộng bậc thang Sa Pa đến rừng ngập mặn Cà Mau, những đổi mới này có thể tạo nên sự thay đổi lớn. Các nhà nghiên cứu địa phương có thể khai thác hệ thống giám sát thông minh để theo dõi sự thay đổi về đa dạng sinh học, trong khi sinh viên và các công ty khởi nghiệp có thể phát triển các ứng dụng thu thập dữ liệu môi trường từ cộng đồng—giống như bắt trọn các khoảnh khắc nổi bật trên TikTok, nhưng dành cho động vật hoang dã đang gặp nguy.
Các diễn giả tại đại hội cũng nhấn mạnh sự cần thiết của các mối quan hệ hợp tác liên ngành. Chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng địa phương phải cùng nhau hợp lực để biến những hiểu biết từ công nghệ số thành hành động cụ thể—dù đó là khôi phục vùng đất ngập nước, giảm dấu vết carbon hay thúc đẩy du lịch thân thiện với môi trường.
Khi WCBR kết thúc tại Hàng Châu, một thông điệp còn vang vọng: ở khởi đầu của một kỷ nguyên kỹ thuật số mới, hy vọng lớn nhất của chúng ta cho bảo vệ sinh quyển nằm ở sự kết hợp giữa sáng tạo con người và các đột phá công nghệ. Tương lai của hành tinh chúng ta có thể phụ thuộc vào bộ đôi năng động này.
