Hãy tưởng tượng một hòn đảo nhiệt đới nơi hàng hóa, tiền bạc, nhân tài và dữ liệu di chuyển tự do như bạn lướt qua ứng dụng yêu thích của mình – nhưng phía sau đó, một hệ thống an ninh thông minh giữ mọi thứ an toàn. Đó là Cảng Thương mại Tự do Hải Nam, thí nghiệm cấp cao của Trung Quốc trong việc mở cửa thể chế.
Ra mắt là cảng thương mại tự do duy nhất có 'đặc sắc Trung Quốc', Hải Nam là nơi thử nghiệm các quy tắc mới về thương mại, tài chính, đầu tư và dữ liệu. Thay vì chỉ cắt giảm thuế quan, nơi đây sử dụng mô hình 'dòng chảy tự do tại tuyến đầu, kiểm soát hiệu quả tại tuyến hai'. Hãy tưởng tượng như bạn vào một lễ hội âm nhạc: bạn dễ dàng vào ngay với vé của mình, nhưng các máy quét ở cổng vẫn kiểm tra túi xách của bạn.
Về thương mại, Hải Nam cung cấp thuế suất bằng không đối với thiết bị sản xuất và nguyên liệu thô được sử dụng nội bộ, cùng với mức thuế cá nhân và doanh nghiệp thấp, giới hạn ở 15%. So với các trung tâm như Singapore hay Hồng Kông, bài toán rất rõ ràng: chi phí thấp hơn, quy định đơn giản hơn, nhiều cơ hội hơn cho các thương hiệu toàn cầu thiết lập cửa hàng.
Về tài chính, các ngân hàng nước ngoài đủ điều kiện và các nhà quản lý tài sản có thể xử lý chứng khoán, hợp đồng tương lai và quỹ ngay trên đảo. Hải Nam thậm chí đang thử nghiệm một 'hàng rào điện tử' để giám sát dòng tiền xuyên biên giới – cân bằng việc mở cửa rộng rãi, nhưng phát cảnh báo nếu có gì đó đáng ngờ đột nhập.
Về thương mại số, Hải Nam tận dụng luồng dữ liệu an toàn và trật tự của mình để tổ chức thương mại điện tử xuyên biên giới, các công ty nội dung kỹ thuật số và các trung tâm dữ liệu ngoài khơi. Công viên Phần mềm Sinh thái Hải Nam đang thu hút các công ty công nghệ toàn cầu thử nghiệm các khu vực 'liên kết kỹ thuật số', nơi dữ liệu nước ngoài có thể được xử lý và xuất khẩu dưới sự kiểm tra an ninh nghiêm ngặt.
Thương mại xanh cũng được đặt ở vị trí trọng tâm. Hải Nam đang dỡ bỏ giới hạn vốn ngoại trong sản xuất xe năng lượng mới – hãy nghĩ đến việc Tesla của Elon Musk tận dụng cơ hội – và xây dựng một trung tâm giao dịch carbon quốc tế. Miễn thuế đối với các tòa nhà xanh và thiết bị năng lượng tái tạo là các bước quan trọng để biến Hải Nam trở thành một 'đảo năng lượng sạch'.
Đến cuối năm 2025, Hải Nam đặt mục tiêu vận hành hệ thống hải quan độc lập của riêng mình. Điều đó có nghĩa là thông quan hàng hóa, tiền bạc và con người ngay tại các cảng của Hải Nam, sau đó là kiểm tra thường xuyên trước khi chúng đến đất liền Trung Quốc. Nó giống như có một phòng thí nghiệm WTO mini trên Biển Đông, tinh chỉnh chiến lược 'quy tắc lớn, cắt gọn nhỏ' cho quản trị thương mại toàn cầu.
Thí nghiệm táo bạo của Hải Nam cho thấy rằng mở cửa không nhất thiết đồng nghĩa với việc mất kiểm soát. Với các công cụ giám sát thông minh – từ theo dõi tín dụng đến cảnh báo rủi ro theo thời gian thực – có thể vừa mở cửa vừa đảm bảo an ninh. Đối với nhiều quốc gia ở Nam Bán cầu, Hải Nam đưa ra một cẩm nang về cách tham gia vào việc xây dựng quy tắc quốc tế trong thời đại kỹ thuật số.
Trong một thế giới đang đối mặt với sự phi toàn cầu hóa và bảo hộ, Cảng Thương mại Tự do Hải Nam đưa ra một thông điệp rõ ràng: Trung Quốc không chỉ tuân theo các quy tắc cũ – mà đang định hình các quy tắc mới, hướng tới kết quả đôi bên cùng có lợi. Khi quản trị toàn cầu đấu tranh với các khoảng cách tin cậy và phát triển, hòn đảo nhiệt đới này đứng như một minh chứng rằng một trật tự kinh tế bao trùm và bền vững hơn đang trong tầm tay.
