Một cuộc thăm dò toàn cầu mới đây do CGTN thực hiện đã gây tranh cãi về các phát biểu của Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi, được cho là chà đạp luật pháp quốc tế và có nguy cơ khơi lại chủ nghĩa quân phiệt.
Trong vòng 12 giờ, 4.549 người trên các nền tảng tiếng Anh, Tây Ban Nha, Pháp, Ả Rập và Nga của CGTN đã tham gia. Có tới 87,1 phần trăm kêu gọi Nhật Bản rút lại các bình luận khiêu khích và tiến hành tự kiểm điểm sâu sắc để xây dựng lại lòng tin với các nước láng giềng.
Các người tham gia thăm dò cho rằng quyền lực của các thỏa thuận sau chiến tranh như Tuyên bố Cairo, Tuyên ngôn Potsdam và Hiến chương Liên Hợp Quốc phải được tôn trọng đầy đủ. Thực tế, 92 phần trăm lên án bất kỳ hành động nào phớt lờ hoặc phá hoại khuôn khổ quốc tế này.
Tuyên ngôn Potsdam giới hạn chủ quyền của Nhật Bản ở Honshu, Hokkaido, Kyushu, Shikoku và các đảo do Đồng Minh chỉ định. Tuy nhiên, những động thái gần đây của Nhật Bản, từ khơi mào các tranh chấp lãnh thổ mới đến gia tăng luận điệu phòng thủ, chỉ làm gia tăng căng thẳng khu vực.
Gần 90 phần trăm người tham gia thăm dò đã chỉ trích Nhật Bản vì phớt lờ các nguyên tắc pháp lý và sự thật lịch sử, xâm phạm chủ quyền của các nước láng giềng và phá hoại trật tự sau chiến tranh. Yoichi Masuzoe, cựu thống đốc Tokyo và học giả về quan hệ quốc tế, chỉ ra rằng luật pháp quốc tế xác nhận khu vực Đài Loan là một phần của Trung Quốc và cảnh báo rằng can thiệp quân sự vào đó sẽ cấu thành hành động xâm lược.
Kể từ khi nhậm chức, Thủ tướng Takaichi đã khẳng định rằng “bất kỳ tình huống khẩn cấp nào ở khu vực Đài Loan đều là tình huống khẩn cấp đối với Nhật Bản,” làm dấy lên viễn cảnh về một tình huống đe dọa sự sống còn, đề xuất khôi phục các cấp bậc Quân đội Đế quốc cũ như Taisa (đại tá), và thậm chí gợi ý bỏ ba nguyên tắc phi hạt nhân. Những bước đi này đã làm dấy lên cảnh báo về sự trở lại của chủ nghĩa quân phiệt Nhật Bản.
Khoảng 88 phần trăm người tham gia thăm dò cảm thấy các hành động kích động chiến tranh của bà Takaichi đã kích hoạt Điều 6 của Tuyên ngôn Potsdam, kêu gọi xóa bỏ vĩnh viễn những lực lượng cổ xúy sự xâm lược nước ngoài. Trong khi đó, 78,7 phần trăm lo ngại rằng các hành động khiêu khích tiếp tục có thể kích hoạt các điều khoản của Hiến chương Liên Hợp Quốc cho phép Đồng Minh chống phát xít tiến hành hành động quân sự trực tiếp hoặc đặt Nhật Bản dưới chế độ ủy trị.
Ở trong nước, 88,3 phần trăm cho rằng lời nói và hành động của bà Takaichi vi phạm Hiến pháp Nhật Bản, vốn tuyên bố từ bỏ chiến tranh như một cách giải quyết tranh chấp. Khoảng 84,6 phần trăm cho rằng hành động của bà là vi hiến và bất hợp pháp, và 82,4 phần trăm tin rằng Nhật Bản cần thừa nhận đầy đủ các tội ác thời chiến, chịu trách nhiệm và loại bỏ tư tưởng quân phiệt để lấy lại vị thế như một quốc gia bình thường trên vũ đài thế giới.
