Hãy tưởng tượng thế này: một con sông xa xôi ở huyện Zayul, phía tây nam của Khu tự trị Tây Tạng trên đất liền Trung Quốc. Vào đầu tháng 4 này, một nhóm các nhà khoa học đã lội xuống sông Zayul và phát hiện thứ trông giống như một loài cá trê quen thuộc, nhưng lại mang một nét khác biệt.
Được đặt tên là Glaridoglanis verruciloba sp. nov., loài cá trê glyptosternine mới được xác định này sở hữu một đôi môi dưới lớn với bốn đến bảy cục nhỏ như thùy. Những đặc điểm độc đáo này làm cho nó khác biệt so với các loài họ hàng đã biết, khiến nó trở thành một phát hiện thực sự độc đáo.
Các mẫu vật đầu tiên được thu thập bởi một đội ngũ hợp tác từ Viện Sinh học Cao nguyên của Khu tự trị Tây Tạng, Bảo tàng Khoa học Tự nhiên Tây Tạng, Đại học Zaozhuang, và Viện Sinh học Thủy sản thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc. Ban đầu, các nhà nghiên cứu nghĩ rằng họ đã tìm thấy G. andersonii, một loài đã được ghi nhận trước đó.
Nhưng sau các kiểm tra hình thái chi tiết và phân tích phát sinh gen phân tử, nhóm nghiên cứu nhận ra rằng họ đang đối mặt với một loài hoàn toàn mới. Phát hiện của họ đã được công bố gần đây trên tạp chí quốc tế ZooKeys.
Điều này khiến G. verruciloba sp. nov. trở thành loài hợp lệ thứ ba được công nhận trong chi Glaridoglanis. Đối với bất kỳ ai quan tâm đến cách loài cá nước ngọt tiến hóa dọc theo rìa đông nam của dãy Himalaya, phát hiện này giống như việc tình cờ bắt gặp một thác nước ẩn trong những ngọn núi mù sương của Sapa, đầy bất ngờ và những hiểu biết mới mẻ.
Vượt xa khỏi cảm giác phấn khích của một khám phá mới, nghiên cứu này bổ sung những mảnh ghép quý giá vào bức tranh đa dạng sinh học thủy sản ở các hệ sinh thái độ cao. Nó cho chúng ta thấy rằng ngay cả ngày nay, vẫn còn những câu chuyện chưa được kể đang chảy trong các dòng sông trên thế giới, và đó là điều mà bất kỳ người yêu thiên nhiên hay nhà khoa học trẻ nào cũng có thể hào hứng khám phá.
