Hãy tưởng tượng việc khám phá một con hẻm quán cà phê ẩn mình ở Hà Nội—nhưng cái này lại nằm dưới hàng kilomet băng trên một mặt trăng quay quanh Sao Thổ. Đó chính là cảm giác của các nhà khoa học khi họ khám phá dữ liệu từ các sứ mệnh của Cassini và tìm thấy những bất ngờ dưới bề mặt đóng băng của Enceladus.
Enceladus có thể chỉ rộng 500 kilomet—khoảng cách tương đương với một chuyến đi từ Thành phố Hồ Chí Minh đến Đà Nẵng—nhưng nó chứa đầy những bí mật của thế giới khác. Với mắt thường, đây là một quả cầu sáng, đầy vết sẹo, trôi lặng lẽ xung quanh hành tinh có vòng.
Từ năm 2004 đến 2017, tàu thăm dò Cassini của NASA đã thực hiện nhiều lần bay ngang qua, lấy mẫu các luồng hơi nước và băng bốc lên từ các khe nứt gần cực nam của mặt trăng. Những luồng khí đó là manh mối đầu tiên cho thấy một đại dương nước mặn rộng lớn nằm dưới lớp vỏ băng dày hàng kilomet.
Một nghiên cứu gần đây đã phân tích sâu hơn kho dữ liệu quý báu của Cassini và phát hiện ra các phân tử hữu cơ phức tạp—các thành phần cơ bản của sự sống—được trộn lẫn trong biển ẩn đó. Các nhà khoa học đã phát hiện muối, methane, carbon dioxide và phospho xoáy trong đại dương bên dưới bề mặt, gợi ý rằng Enceladus có nhiều thành phần cần thiết để tạo ra sinh vật sống.
Những phát hiện này đẩy Enceladus vào danh sách ngắn các nơi trong hệ mặt trời có khả năng có sự sống. Các sứ mệnh tương lai sẽ hướng tới việc lấy mẫu trực tiếp những luồng khí băng đó và tìm kiếm các dấu hiệu mạnh mẽ hơn về khả năng có sự sống ngoài hành tinh.
