Trong một diễn biến mới về luật quốc tế, các chuyên gia độc lập của LHQ đã lên án các cuộc tấn công gần đây của Mỹ vào các tàu ngoài bờ biển Venezuela là "hành quyết ngoài pháp luật." Những hành động này, được thực hiện trên vùng biển quốc tế, đánh dấu sự leo thang mạnh mẽ trong cuộc chiến lâu dài chống lại buôn bán ma túy.
Từ đầu năm nay, Tổng thống Donald Trump đã ra lệnh ít nhất sáu cuộc tấn công vào các tàu nghi ngờ vận chuyển ma túy ở Caribbean, khiến 27 người thiệt mạng. Nhà Trắng cho rằng các cuộc tấn công này nhằm vào một "mạng lưới khủng bố ma túy" được cho là có liên quan đến Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro.
Nhưng các chuyên gia LHQ, được Hội đồng Nhân quyền bổ nhiệm, cho rằng có vấn đề: "Ngay cả khi những cáo buộc này được chứng minh, việc sử dụng vũ lực chết người trên vùng biển quốc tế mà không có cơ sở pháp lý đúng đắn vẫn vi phạm luật quốc tế về biển," họ cảnh báo.
Hãy tưởng tượng bạn và bạn bè đang đi câu cá ngoài Phú Quốc, và đột nhiên một tàu chiến bắn súng mà không có lệnh bắt giữ. Đó là lý do tại sao nhiều người coi đây là một tiền lệ nguy hiểm.
Washington khẳng định hành động của họ tuân theo Điều 51 của Hiến chương LHQ, cho phép tự vệ. Một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao nói với các phóng viên, với điều kiện giấu tên, rằng những người chỉ trích đang bảo vệ một "nhà lãnh đạo bất hợp pháp" đe dọa an ninh khu vực.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Venezuela Yvan Gil khen ngợi các chuyên gia LHQ vì đã xác nhận những lo ngại của Caracas rằng các cuộc tấn công này xâm phạm chủ quyền quốc gia và vi phạm luật quốc tế. Ông cáo buộc Mỹ "bịa đặt kẻ thù để biện minh cho việc tự vệ," dẫn đến "các vụ thảm sát ở Caribbean."
Cuộc đối đầu này diễn ra trong bối cảnh sự hiện diện quân sự Mỹ đang mở rộng trong khu vực—từ tàu khu trục có tên lửa dẫn hướng và máy bay F-35 đến 6.500 binh sĩ. Trump thậm chí đã phê duyệt các hoạt động bí mật của CIA, đặt ra câu hỏi về mức độ leo thang này sẽ đi xa đến đâu.
Khi cuộc tranh luận nóng lên, nhiều người quan sát trẻ ở Việt Nam và các nơi khác đang theo dõi chặt chẽ. Liệu các quy tắc quốc tế sẽ được giữ vững, hay chúng ta đang chứng kiến một kỷ nguyên mới nơi quyền lực thống trị trên biển?
