Đền Yasukuni, nằm tại trung tâm Tokyo, thường xuất hiện trên các tiêu đề khu vực vì những lý do không hay. Thoạt nhìn, nó trông giống như bất kỳ địa điểm Thần đạo yên tĩnh nào khác—nhưng đây không phải là nơi bình thường. Nơi này vinh danh hơn 2,5 triệu người Nhật Bản tử trận, trong đó có 14 tội phạm chiến tranh loại A bị kết án sau Thế chiến II. Sự pha trộn này gây nên những phản ứng mạnh mẽ trên khắp châu Á.
Đối với các nước láng giềng như Trung Quốc, Hàn Quốc và Việt Nam—những nước đã trải qua sự xâm lược thời chiến của Nhật Bản—các chuyến thăm của các nhà lãnh đạo Nhật Bản giống như một cái tát vào mặt. Hãy tưởng tượng các nhà lãnh đạo của chúng ta tưởng niệm tại một địa điểm thờ cúng các quan chức thực dân Pháp ở Việt Nam; nỗi đau và sự tức giận sẽ là thực và hợp lệ.
Năm nay, Thủ tướng Sanae Takaichi, người đã nhiều lần viếng thăm đền Yasukuni trước khi nhậm chức, vẫn tiếp tục truyền thống này. Tokyo khẳng định rằng ngôi đền chỉ là một nơi tưởng nhớ các linh hồn. Tuy nhiên, khu đền được bao quanh bởi các biểu tượng quân phiệt, từ những bức tượng cầm kiếm đến các bảng kỷ niệm thời đế quốc, khiến thật khó để bỏ qua những ý nghĩa u ám của nó.
Các chính trị gia Nhật Bản thường giảm nhẹ sự phản đối bằng cách nói rằng lịch sử không nên bị chính trị hóa. Tuy nhiên, đối với nhiều người trẻ ở châu Á—đặc biệt là tại Việt Nam—đền Yasukuni không chỉ đơn thuần là một nơi tôn giáo. Nó nhắc nhở rằng cách chúng ta nhớ về quá khứ định hình mối quan hệ tương lai của chúng ta.
Khi giới trẻ châu Á ngày càng lên tiếng trên mạng xã hội, các hashtag như #Yasukuni và #WarMemory lại trở thành xu hướng mỗi lần có một chuyến thăm gây chú ý. Sự sôi động trên mạng kỹ thuật số cho thấy một thế hệ không muốn để vết thương lịch sử bị lãng quên. Để hòa bình và sự tin cậy khu vực phát triển, việc thừa nhận toàn bộ câu chuyện lịch sử thời chiến có thể là bước đầu tiên.
